برجستهترین نمایشنامه نویس معاصر میهن ما
دکتر غلامحسین ساعدی
دکتر غلامحسین ساعدی
مسعود رجوی
«شادروان دکتر غلامحسین ساعدی، که برجستهترین نمایشنامه نویس معاصر میهن ما و یکی از چهرههای درخشان نمایشنامه نویسی جهان بود، با دیکتاتوریهای ضدمردمی شاه و شیخ مبارزه میکرد و به ویژه در اثر خصومت کوردلانه رژیم ضدبشری و ارتجاعی خمینی با هنر و ادبیات ملی ما و با عموم نویسندگان و شعرا و هنرمندان مردمی، رنج سالها دربهدری و تبعید و آوارگی را به جان خرید و بسا سختیها تحمل کرد.»
همچنین ساعدی داستان ترس و لرز، تکنگاری قراداغ، رمان توپ، نمایشنامهٔ پرواربندان، جانشین و فیلمنامهٔ گاو را بین سالهای ۱۳۴۶ تا ۱۳۵۳ نوشت. ساعدی در سال ۱۳۵۳ با همکاری برخی نویسندگان صاحبنام آن روزگار، مجلهی الفبا را منتشر کرد.[۱۱]
«شادروان دکتر غلامحسین ساعدی، که برجستهترین نمایشنامه نویس معاصر میهن ما و یکی از چهرههای درخشان نمایشنامه نویسی جهان بود، با دیکتاتوریهای ضدمردمی شاه و شیخ مبارزه میکرد و به ویژه در اثر خصومت کوردلانه رژیم ضدبشری و ارتجاعی خمینی با هنر و ادبیات ملی ما و با عموم نویسندگان و شعرا و هنرمندان مردمی، رنج سالها دربهدری و تبعید و آوارگی را به جان خرید و بسا سختیها تحمل کرد.»
غلامحسین ساعدی با نام مستعار گوهرمراد (زاده ۲۴ دیماه ۱۳۱۴، درگذشته در ۲ آذر ۱۳۶۴) رماننویس، نمایشنامهنویس نامدار ایرانی بود که زبانی متفاوت از دیگران را برای نوشتههای خود برگزیده بود. او پزشک اعصاب و روان بود اما در زمینه نویسندگی بسیار پرکار بوده و تا پایان عمر پنجاه سالهاش آثار زیادی از خود به جا گذاشت.[۱][۲]
![]() |
کودکی غلامحسین ساعدی |
غلامحسین ساعدی فعالیت ادبی خود را با روزنامهنگاری آغاز کرد و سپس پا به عرصههای دیگر گذاشت. او همچنین با نهضت ملی شدن صنعت نفت فعالیت سیاسی خود را آغاز کرد. فعالیتی که منجر به دستگیری چند ماههٔ او بعد از کودتای ۲۸ مرداد شد. او همچنین در سال ۱۳۵۳ دستگیر و به مدت یک سال در زندانهای ساواک زندانی و شکنجه شد.[۳] ساعدی تا پایان عمر داستانها و نمایشنامههای زیادی نوشت که از جمله میتوان به آثاری چون گاو، عزاداران بیل، چوب به دستهای ورزیل و اتللو در سرزمین عجایب اشاره کرد.[۴]
آغاز فعالیتهای ادبی و سیاسی
اولین فعالیتهای ادبی او زمانی بود که داستانهایش در دوران دبیرستان به چاپ رسید. او همچنین در سنین نوجوانی در سه روزنامه فریاد، صعود و جوانان آذربایجان مطلب مینوشت. اولین دستگیری و زندان او چند ماه پس از ۲۸ مرداد ۱۳۳۲ اتفاق افتاد. این دستگیریها در زندگی او تا زمانی که در ایران بود، تکرار شد. ساعدی با چوب بدستهای ورزیل، بهترین بابای دنیا، تک نگاری اهل هوا، پنج نمایشنامه از انقلاب مشروطیت، پرواربندان، دیکته و زاویه و آی با کلاه! آی بی کلاه، و چندین نمایشنامه دیگری که نوشت، وارد دنیای تئاتر ایران شد. نمایشنامههای او هنوز هم از بهترین نمایشنامههایی هستند که از لحاظ ساختار و گفتگو به فارسی نوشته شدهاند. او یکی از کسانی بود که به همراه بهرام بیضایی، بیژن مفید،اسماعیل خلج و… تئاتر ایران را در سالهای ۴۰–۵۰ دگرگون کرد.[۱۰]
![]() |
از چپ به راست غلامحسینساعدی، محمدعلی کشاورز، علی نصیریان و جعفروالی |
همچنین ساعدی داستان ترس و لرز، تکنگاری قراداغ، رمان توپ، نمایشنامهٔ پرواربندان، جانشین و فیلمنامهٔ گاو را بین سالهای ۱۳۴۶ تا ۱۳۵۳ نوشت. ساعدی در سال ۱۳۵۳ با همکاری برخی نویسندگان صاحبنام آن روزگار، مجلهی الفبا را منتشر کرد.[۱۱]
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر